Japonca’da Kata, ‘biçim’ anlamına gelir. Ek olarak doğru formlar ve duruşlar uygulamasıdır. Özellikle Okinawa, Japonya’dan gelen birçok dövüş sanatları eğitiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Karate, judo, iaido, kenpo gibi dövüş sanatları disiplinleri başlıca örneklerdir. Ancak sadece dövüş sanatlarıyla sınırlı değildir. Kabuki (Japon tiyatrosu) ve chado (Japon çay törenleri) gibi geleneksel Japon sanat formlarında da kata uygulamasının kendileriyle ilişkili unsurları vardır.
Karate kapsamında kata, olduğu gibi uygulanması amaçlanan, en gerçek haliyle sayısız karate hareketi ve tekniğinin tam deposudur. Sporcular bazı teknikleri kumite müsabakalarında kullanılırken, bazılarını da kullanmaz veya kullanamaz. Karate ile ilgili detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
Sporcular kumite maçları için, belirli kata hareketlerini alınır ve ölümcül olmayan bir antrenman maçına uyacak şekilde uyarlar, ancak çoğunlukla tek başına yapılan kata uygulamasında, her hareketin temel olarak doğru olması gerekir.
Dövüş Sanatlarında ve Karate’de Kata’nın Kökenleri
Japon dövüş sanatları ve kültürünün büyük bir parçası olmasına rağmen, kata aslen Çin’den köklerini alır. Eski zamanlarda, Çin Kung Fu’sunun ustaları, saldırı ve savunma tekniklerini kelimeler veya resimlerle göstermekte zorlandılar.
Bunun yerine, dövüş sanatları tekniklerini dikkatli bir şekilde arşivlemeyi ve başkalarına aktarmayı amaçladılar. Bunun içinde yumruklar, tekmeler, bloklar, ayak hareketleri ve nefes alma teknikleri dahil olmak üzere düzinelerce mikro diziden oluşan son derece ayrıntılı hareketler olan ‘formları’ veya kata’yı geliştirdiler. Yüzyılın sonlarında Ming hanedanı, Fujian eyaletinden Çinli aileleri Japonya’nın Ryukyu, günümüz Okinawa’sına yerleşmeleri için gönderdiler. O gelen ailelerle birlikte Japonya’ya kata getirdiler.
Kata, yerel halk ve göçmen Çinli aileler arasındaki kültür alışverişinde önemli bir bileşendir. Ayrıca Çin dövüş sanatları formları Ryukyuan göğüs göğüse dövüş tekniğinde kullanılmaktadır. Bunun aracılığıyla ustalar Te veya Tode adında yeni bir dövüş sanatları stili oluşturdu. Bu dövüş sanatı özellikle Fujian Kung Fu’nun bir karışımıdır. Sonradan karate olarak tanımlanmıştır. Karatede bilgi aktarımının başlıca biçimi olmaya devam etti. Sonrasında 1930’lara kadar, geleneksel ustaların dövüş sanatları disiplinini öğretmesinin tek yolu buydu.